بررسی تغییرات مورفومتریک کمرکولی بزرگ (sitta tephronota dresseri) در امتداد رشته کوه زاگرس

کمرکولی بزرگ (sitta tephronata) دارای سه زیرگونه s. t. dresseri، s. t. obscura و s. t. tephronota در ایران است که زیرگونه s. t. dresseri در امتداد رشته کوه زاگرس حضور دارد. بر اساس مطالعات پیشین، این زیرگونه دارای تغییرات تدریجی در رنگ آمیزی پر و بال از شمال غرب به سوی مناطق جنوب کشور است. این در حالی است که تغییرات جغرافیایی ویژگی های ریخت شناختی آن به خوبی مطالعه نشده است. در مطالعه حاضر، تغییرات جغرافیایی ویژگی های ریخت شناختی این زیرگونه در امتداد رشته کوه زاگرس با بررسی چهار جمعیت از استان های اصفهان، کرمانشاه، فارس و مرکزی بررسی شد. تعداد 14 ویژگی ریختی برای مقایسه تغییرات اندازه در 49 نمونه به دست آمده از مناطق مختلف اندازه گیری شد. برای انجام بررسی های دقیق تر تعداد 10 نسبت با استفاده از ویژگی های اولیه ساخته شد. از آزمون تجزیه واریانس برای بررسی وجود یا عدم وجود تفاوت معنی دار در اندازه و شکل صفات بین جمعیت ها استفاده شد. نتایج نشان داد که بین این چهار جمعیت در 9 مورد از 24 ویژگی بررسی شده تفاوت معنی دار وجود دارد. برای مقایسه ویژگی های ریختی جمعیت های مطالعه شده در نسبت های محاسبه شده از آزمون تجزیه به مؤلفه های اصلی (pca)، آنالیز کانونی (cva) و تجزیه واریانس چند سویه (manova) استفاده شد. یافته ها نشان داد که جمعیت های فارس و مرکزی با یکدیگرتفاوت معنی دار دارند.